Các chuyên gia, tổ chức đánh giá, với sự quyết tâm và cam kết cải cách mạnh mẽ từ Chính phủ, Việt Nam hoàn toàn có thể dựa vào nội lực để vượt qua khó khăn và tiếp tục phát triển bền vững trong thời gian tới.
Thuận lợi, thách thức đan xen
Trong báo cáo mới phát hành của United Overseas Bank (UOB), tổ chức này dự báo triển vọng của Việt Nam, cho rằng GDP quý I có thể đạt 7,1%. Xu hướng quý I/2025 được nối dài 3 quý đi lên liên tục của năm 2024. Với GDP ghi nhận tăng 7,09% trong năm 2024, Việt Nam trở thành quốc gia có tăng trưởng cao nhất trong nhóm các nước ASEAN-6. Nếu so với các quốc gia trong nhóm ASEAN-6, mức tăng trưởng GDP dự báo quý I/2025 của Việt Nam vẫn sẽ tiếp tục dẫn đầu khu vực.
Về 2 tháng đầu năm, Tổng cục Thống kê chỉ ra nhiều điểm sáng, với sản xuất công nghiệp phục hồi mạnh mẽ, tăng tăng 7,2%, cao nhất 5 năm. Ngành chế biến, chế tạo đóng vai trò động lực khi tăng trưởng 9,3%. Kim ngạch xuất nhập khẩu tăng 12%.
Hoạt động thương mại, dịch vụ diễn ra sôi động, với tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 2 tháng tăng 9,4% so với cùng kỳ năm trước. Ngành vận tải cũng ghi nhận mức tăng trưởng cao ở cả hành khách (13,8%) và hàng hóa (14,5%).
Du lịch quốc tế phục hồi ấn tượng, với gần 1,9 triệu lượt khách quốc tế trong tháng 2 và tổng cộng 3,96 triệu lượt khách trong 2 tháng đầu năm, tăng 30,2% so với năm trước… Đầu tư công tăng đến 21,7% so với cùng kỳ, góp phần tạo động lực tăng trưởng.
Trong báo cáo cập nhật mới nhất điểm lại được công bố hôm 12/3, Ngân hàng Thế giới (WB) cho rằng sự phục hồi của xuất khẩu, được thúc đẩy bởi nhu cầu toàn cầu đối với các sản phẩm công nghệ, đã hỗ trợ tăng trưởng của Việt Nam trong năm 2024.
Tuy nhiên, cũng tiềm ẩn nhiều thách thức. Áp lực tỷ giá có thể ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ của Việt Nam trong ngắn hạn. Thêm vào đó, với độ mở cao của nền kinh tế Việt Nam, đặc biệt là nguy cơ tăng trưởng toàn cầu chậm lại (nhất là tại các thị trường trọng điểm như Mỹ, Liên minh châu Âu - EU và Trung Quốc) có thể tạo ra những tác động đáng kể.
Những biến động này, bao gồm sự gia tăng bất ổn do điều chỉnh chính sách thương mại và căng thẳng thương mại leo thang, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến xuất khẩu hàng chế biến, chế tạo, sản lượng công nghiệp và tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam.
Để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 đạt 8% trở lên, trong đó quý I phải tăng 7,7%; quý II tăng 8,1%; quý III tăng 8%; quý IV tăng 8,2%. Tuy nhiên, các tổ chức đánh giá cao với sự quyết tâm và cam kết cải cách mạnh mẽ từ Chính phủ, Việt Nam hoàn toàn có thể dựa vào nội lực để vượt qua khó khăn và tiếp tục phát triển bền vững trong thời gian tới.
Động lực từ nội lực trong nước
Các định chế tài chính về bức tranh tăng trưởng năm 2025, hầu hết đánh giá rủi ro từ bên ngoài sẽ còn tiếp tục. Tuy nhiên, điểm tích cực là các động lực chính sẽ đến từ nội lực trong nước, bao gồm tiêu dùng nội địa, nhiều ngành nghề sản xuất đang hút vốn, tăng cường đầu tư hạ tầng, chuyển đổi số và nhu cầu chuyển xanh của rất nhiều lĩnh vực.
Một số yếu tố tác động tăng trưởng thương mại bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng vừa qua được cho là đến từ nhu cầu tiêu dùng trong nước phục hồi, khách du lịch nội địa tăng. Việt Nam cần triển khai các chiến lược duy trì tăng trưởng, bao gồm đẩy mạnh đầu tư công, khắc phục những điểm yếu trong lĩnh vực tài chính, nâng cao khả năng chống chịu của ngành năng lượng và thúc đẩy cải cách cơ cấu.
Trong khi đó, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) dự kiến sẽ duy trì ổn định ở mức khoảng 25 tỷ USD, cho thấy Việt Nam vẫn là điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư toàn cầu.
Bên cạnh đó, việc đẩy mạnh đầu tư công và sự phục hồi nhanh chóng của thị trường bất động sản nhờ tiến độ giải phóng mặt bằng được đẩy nhanh có thể góp phần thúc đẩy nhu cầu trong nước và giảm thiểu tác động từ các rủi ro bên ngoài.
Đặc biệt, tỷ trọng kinh tế số sẽ đóng góp vào tăng trưởng chung. Trong Chiến lược quốc gia về phát triển kinh tế số, xã hội số, Việt Nam đặt mục tiêu kinh tế số sẽ chiếm tỷ trọng 20% GDP vào năm 2025. Kỳ vọng trên nhiều khả năng sẽ được hoàn thành sớm hơn so với mục tiêu đề ra. Năm 2024 kinh tế số ước đạt 18,3% GDP, tốc độ tăng trưởng vượt 20%/năm, cao gấp 3 lần tốc độ tăng trưởng GDP, nhanh nhất Đông Nam Á.
Tại phiên họp Chính phủ đánh giá tình hình kinh tế khu vực và thế giới, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đề ra các nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế 8% trong năm 2025 và hai con số trong những năm tiếp theo, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, thúc đẩy tăng trưởng 8% trong năm 2025 và hai con số trong những năm sắp tới là nhiệm vụ rất khó khăn, thách thức nhưng là mệnh lệnh từ trái tim, khối óc, trách nhiệm với quốc gia, dân tộc và Nhân dân.
Tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp, cải thiện môi trường kinh doanh
Chính phủ đã có Quyết định số 523/QĐ-TTg ngày 6/3/2025 thành lập thành lập 7 tổ công tác kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công; quyết định số 571 thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp; Quyết định số 526/QĐ-TTg về việc thành lập Ban chỉ đạo xây dựng Đề án phát triển kinh tế tư nhân…
Những năm gần đây, Chính phủ đã có nhiều động thái tích cực như cải thiện môi trường kinh doanh, hỗ trợ DN, thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo, đẩy mạn phân cấp, phân quyền, cắt giảm một số quy định, thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh; cơ chế, chính sách hướng đến môi trường thuận lợi, thông thoáng cho khu vực DN phát triển.
Theo Standard Chartered, Chính phủ Việt Nam đang tập trung thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ hơn. Chính phủ điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; điều hành chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm; cập nhật các kịch bản dự báo về tăng trưởng, lạm phát để có phản ứng kịp thời nhằm duy trì sự ổn định và tăng trưởng của nền kinh tế.
Cụ thể, duy trì lãi suất thấp trong ngắn hạn để hỗ trợ cho DN, chính sách tài khóa vẫn đang là công cụ hỗ trợ đắc lực trong ngắn hạn cho mục tiêu tăng trưởng năm 2025. Cụ thể, chỉ thị mới từ Thủ tướng tiếp tục sử dụng công cụ chính sách tài khóa nới lỏng với kế hoạch duy trì chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất, miễn giảm học phí để tạo thuận lợi cho DN hoạt động, giảm chi phí cho người dân, tăng sức mua, kích cầu tiêu dùng, du lịch nội địa.
Hiện nay, các địa phương đều quyết tâm đạt mục tiêu tăng trưởng với giải pháp trọng tâm: quyết liệt giải ngân đầu tư công, lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư, thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới; tập trung tháo gỡ khó khăn cho các DN, dự án; thực hiện các cơ chế, chính sách đột phá với tinh thần biến khó khăn, thách thức thành thời cơ, thuận lợi; càng khó khăn, thách thức, càng phải có động lực, nỗ lực hơn.
Việt Nam được dự báo sẽ duy trì tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ trong 2 năm tới, nhưng có thể sử dụng dư địa tài khóa của mình để chuẩn bị tốt hơn cho những bất ổn gia tăng.
Nếu như các vấn đề thuộc chính sách tài khóa như thuế, phí, đầu tư công phụ thuộc nhiều vào quyết tâm của Chính phủ và các bộ, ngành thì chính sách tiền tệ đang gặp nhiều thách thức từ cả bên trong và bên ngoài. Điều này đòi hỏi sự quyết tâm của Chính phủ trong việc duy trì các cân đối vĩ mô lớn như lạm phát và tỷ giá.
Bà Mariam J. Sherman - Giám đốc Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, Campuchia và Lào
